1- دکتری جغرافیا، گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
2- دانشیار گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. ، baratalikhakpoure@gmail.com
چکیده: (524 مشاهده)
گسست نهادی، ضعف دانش اکوتوریسم و بحرانهای زیستمحیطی، بهویژه بحران آب، لزوم اصلاح سیاستهای کلان مدیریتی کشور را دوچندان کرده است؛ اصلاحی که مستلزم تقویت و توسعه سرمایههای ظرفیت نهادی است. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر توسعه سرمایههای نهادی بر حفاظت از منابع طبیعی و تحقق اکوتوریسم پایدار در منطقه دریاچه ارومیه است. پژوهش حاضر با رویکردی ترکیبی، مبتنی بر دادههای میدانی و اسنادی، با بهرهگیری از مدلیابی معادلات ساختاری انجام شده است. نتایج نشان داد که مؤلفههای مدل دارای بار عاملی بالا و شاخصهای برازش، در سطح مطلوب قرار دارند. تحلیلهای آماری با اطمینان ۹۹ درصد، وجود رابطه مثبت و معنادار بین توسعه سرمایههای نهادی و پایداری اکوتوریسم را تأیید کرد. بااینحال، ارزیابی وضعیت موجود مؤلفهها در ابعاد انسانی، اجتماعی، نهادی، اقتصادی و اکولوژیکی، حاکی از فاصله قابل توجه با سطح مطلوب است. چالشهایی همچون ضعف هماهنگی نهادی، مشارکت محدود جوامع محلی، ناکارآمدی در توانمندسازی انسانی و خلأ سیاستهای یکپارچه حفاظتی، از جمله موانع اصلی در مسیر تحقق اکوتوریسم پایدار در منطقه محسوب میشوند. بر این اساس، بازنگری در سیاستهای نهادی، تقویت آموزش و ظرفیتسازی در سطح محلی و منطقهای و ایجاد سازوکارهای مشارکتمحور میان نهادها و جوامع محلی، از الزامات اساسی برای بهبود وضعیت اکوتوریسم و حفاظت از منابع طبیعی در این حوزه به شمار میرود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1404/2/16 | پذیرش: 1404/6/15