1- استادیار گردشگری، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران ، H.beigi@guilan.ac.ir
2- دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری گرایش برنامه ریزی مقصد، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
چکیده: (142 مشاهده)
شبکهسازی میان خانهموزههای مشاهیر ادبی ایران بهمنزله راهبردی نوین در ارتقای نقش فرهنگی و بینالمللی این فضاها، موضوعی است که تاکنون در ادبیات پژوهشی ایران بهشکل منسجم مورد توجه قرار نگرفته است. با توجه به ظرفیت بیبدیل خانهموزههای ادبی در حفظ و بازنمایی حافظه ملی، تقویت هویت فرهنگی و نیز ایفای نقش در دیپلماسی فرهنگی، این پژوهش با هدف تحلیل ساختار و کارکرد این شبکه و شناسایی الزامات توسعه آن انجام شده است. در این راستا، با رویکرد کیفی و روش تحلیل تماتیک، دادهها از طریق مصاحبههای نیمهساختاریافته با مدیران، کارشناسان و کنشگران فرهنگی در هشت خانهموزه ادبی فعال در ایران گردآوری شد. همچنین اسناد، محتوای وبسایتها و برنامههای فرهنگی آنها تحلیل شد. یافتهها نشان میدهد که خانهموزههای ادبی فاقد یک شبکه منسجم و پایدار هستند و فعالیتهای آنان عمدتاً بهصورت جزیرهای و غیرهمافزا انجام میشود. نبود ساختار هماهنگ، ضعف در برنامهریزی مشترک، کمبود زیرساختهای دیجیتال و ناهماهنگیهای نهادی از جمله موانع توسعه شبکه بهشمار میآیند. در مقابل، وجود بدنه مخاطب وفادار، هویت فرهنگی غنی، و امکان بهرهبرداری بینالمللی از چهرههای ادبی ایرانی از جمله ظرفیتهایی است که میتواند مبنای شکلگیری شبکهای نوین باشد. نتیجهگیری پژوهش بر ضرورت ایجاد «شبکه خانهموزههای ادبی ایران» بهعنوان بستری برای همافزایی، انتقال تجربه، خلق برنامههای مشترک، و گسترش نقش فرهنگی و دیپلماتیک آنها تأکید دارد. اساسیترین یافته این پژوهش آن است که خانهموزههای ادبی تنها در بستر یک شبکه منسجم میتوانند به کنشگران فعال در حوزه فرهنگ ملی و بینالمللی بدل شوند و از وضعیت منفعل فعلی عبور کنند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1404/5/2 | پذیرش: 1404/5/30